Nghiên cứu đánh giá tính bền vững của Chương trình Nuôi dưỡng Trẻ nho do tổ chức Alive and Thrive hỗ trợ tại Việt Nam

Alive & Thrive – A&T thực hiện từ năm 2009 nhằm góp phần giảm tỷ lệ suy dinh dưỡng và tử vong của trẻ em thông qua cải thiện thực hành nuôi dưỡng trẻ nhỏ tại ba nước Việt Nam, Bangladesh và Ethiopia trong vòng 6 năm (2009 – 2014). Chương trình bao gồm 4 cấu phần: vận động chính sách, truyền thông trực tiếp và huy động xã hội, truyền thông đại chúng, và sử dụng số liệu cho các hoạt động vận động chính sách. Tại Việt Nam, A&T đã phối hợp với Bộ Y tế, Viện dinh dưỡng Quốc gia, Hội Liên hiệp Phụ nữ và chính quyền các tỉnh dự án để triển khai các can thiệp nhằm tăng tỉ lệ nuôi con bằng sữa mẹ, giảm tỉ lệ suy dinh dưỡng thể thấp còi tại Việt Nam. A&T đã đưa ra sáng kiến về mô hình nhượng quyền xã hội – Phòng tư vấn Mặt trời bé thơ nhằm cung cấp dịch vụ tư vấn nuôi dưỡng trẻ nhỏ chất lượng cao.

Các đánh giá thực nghiệm đã chỉ ra rằng Chương trình A&T đã cải thiện kỹ năng thực hành dinh dưỡng của các bà mẹ tại Việt Nam. Kết quả của các nghiên cứu đánh giá cuối dự án chỉ ra rằng gói can thiệp A&T đã giúp cải thiện rõ rệt việc thực hành nuôi con bằng sữa mẹ khi được so sánh với các phương pháp tư vấn khác. Mô hình hỗ trợ cộng đồng và các chiến dịch truyền thông góp phần nâng cao nhận thức và thực hành cho con bú sữa non và tăng tỷ lệ nuôi con bằng sữa mẹ hoàn toàn. Những kết quả này cho thấy, nếu được triển khai với quy mô lớn và bền vững, chương trình A&T sẽ cải thiện được tình trạng dinh dưỡng của trẻ em tại Việt Nam.

Nghiên cứu này sẽ đánh giá tính bền vững của sáng kiến A&T tại Việt Nam ở thời điểm 2 năm sau sau khi kết thúc nguồn tài trợ. Nghiên cứu phối hợp thực hiện cùng Trường Y tế Công cộng T.H. Chan – Đại học Harvard (Mỹ) dưới sự tài trợ của tổ chức FHI360.

Mục tiêu: đánh giá tính bền vững của Chương trình nuôi dưỡng trẻ nhỏ do Alive & Thrive (A&T) hỗ trợ tại Việt Nam ở thời điểm 2 năm sau khi dự án kết thúc thông qua tìm hiểu các hoạt động của chương trình vẫn đang được duy trì ở cấp Trung ương và cấp địa phương, các phạm vi và yếu tố quyết định của tính bền vững, từ đó phân tích mối liên hệ giữa những yếu tố này tới tính bền vững của Chương trình.

Hoạt động chính:

• Phỏng vấn sâu tại cấp Trung ương và cấp địa phương với những người liên quan tới chương trình A&T tại Việt Nam bao gồm cán bộ trực tiếp triển khai chương trình ở Trung ương và địa phương, cán bộ hoạt động trong lĩnh vực chính sách dinh dưỡng và nuôi dưỡng trẻ nhỏ của Bộ Y tế và Viện Dinh dưỡng Quốc gia, các tổ chức phi chính phủ hoạt động trong lĩnh vực dinh dưỡng và nuôi dưỡng trẻ nhỏ để thu thập ý kiến về các yếu tố quyết định và phạm vi của tính bền vững cũng như các hoạt động của Chương trình đang được duy trì ở thời điểm nghiên cứu.

• Thảo luận nhóm với các cán bộ y tế làm nhiệm vụ đào tạo và giám sát nhằm thu thập ý kiến của các cán bộ y tế về các yếu tố quyết định và phạm vi tính bền vững của chương trình A&T bao gồm việc duy trì các hoạt động dự án, các khóa đào tạo về thực hành nuôi dưỡng trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ, và chất lượng cung cấp dịch vụ.

• Khảo sát cán bộ y tế làm công tác tư vấn dinh dưỡng và nuôi dưỡng trẻ nhỏ nhằm tìm hiểu kiến thức về dinh dưỡng và nuôi dưỡng trẻ nhỏ cán bộ y tế được cung cấp trong các khóa tập huấn trước đây, các nội dung liên quan tới công tác tư vấn nuôi dưỡng trẻ nhỏ cán bộ y tế đang thực hiện đồng thời tự đánh giá năng lực và sự hài lòng trong công việc hiện tại của cán bộ y tế.

• Khảo sát với phụ nữ có thai 3 tháng cuối và bà mẹ có con dưới 2 tuổi nhằm tìm hiểu về kiến thức-thực hành nuôi dưỡng trẻ nhỏ của đối tượng khảo sát, các chương trình hoặc hoạt động cung cấp tư vấn về dinh dưỡng và nuôi dưỡng trẻ nhỏ cho các bà mẹ cũng như sự hài lòng của các bà mẹ với dịch vụ tư vấn hiện có tại địa phương.

• Quan sát buổi tư vấn về dinh dưỡng và nuôi dưỡng trẻ nhỏ của cán bộ y tế với phụ nữ có thai 3 tháng cuối và/hoặc bà mẹ có con dưới 2 tuổi nhằm đánh giá kiến thức và kĩ năng tư vấn của cán bộ y tế về các nội dung liên quan.

Kết quả mong đợi:

• Đánh giá tính bền vững của chương trình trên các phạm vi và các yếu tố quyết định của tính bền vững, bao gồm: độ bao phủ, độ tiếp cận, tuân thủ thiết kế và điều chỉnh hoạt động phù hợp với hoàn cảnh.
• Nghiên cứu sẽ giúp chương trình A&T và cơ quan thực hiện nhân rộng mô hình có được hướng điều chỉnh để thúc đẩy chương trình đượcnhân rộng hiệu quả.
• Nghiên cứu này còn là tiên phong, tạo tiền đề cho các nghiên cứu về tính bền vững của một chương trình được triển khai. Đây là bài học kinh nghiệm và mở ra một hướng nghiên cứu mới cho các nghiên cứu sau này.